کافه‌ها در ایران تنها مکانی برای نوشیدن قهوه یا صرف یک میان‌وعده نیستند؛ بلکه تبدیل به بخشی از سبک زندگی و فضایی اجتماعی برای جوانان و خانواده‌ها شده‌اند. با این حال، در پسِ فضاهای شیک و منوهای رنگارنگ، مسئله‌ای حیاتی وجود دارد که گاهی به آن کم‌توجهی می‌شود: بهداشت مواد غذایی و ایمنی مصرف‌کننده.
یک اشتباه کوچک در رعایت اصول بهداشتی می‌تواند باعث آلودگی غذایی، مسمومیت مشتری و حتی آسیب به اعتبار برند شود. در این مقاله می‌خواهیم به درست‌ها و غلط‌های رایج بهداشتی در کافه‌ها بپردازیم و راهکارهایی ارائه دهیم که هم به مدیران کافه کمک کند و هم مشتریان آگاه‌تر شوند.
۱. شست‌وشوی منظم دست‌ها
درست: کارکنان کافه باید قبل از شروع کار، پس از لمس مواد خام، بعد از استفاده از سرویس بهداشتی و در فواصل زمانی مشخص دست‌های خود را با آب و صابون بشویند.
۲. استفاده از مواد اولیه تازه و دارای مجوز
درست: خرید مواد اولیه از تأمین‌کنندگان معتبر و دارای مجوز بهداشتی، نه تنها کیفیت محصولات را افزایش می‌دهد بلکه خطر آلودگی غذایی را کاهش می‌دهد.
۳. نگهداری مواد غذایی در دمای مناسب
درست: نوشیدنی‌های شیری مانند کاپوچینو و لاته، دسرهای یخچالی و کیک‌ها باید در دماهای استاندارد نگهداری شوند. برای مثال، شیر باید در دمای ۴ درجه سانتی‌گراد ذخیره شود.
۴. تمیزی تجهیزات و دستگاه‌ها
درست: دستگاه اسپرسوساز، آسیاب قهوه، یخچال و میکسر باید به‌طور مرتب تمیز شوند. باقی‌ماندن شیر یا قهوه در قطعات دستگاه، محیطی عالی برای رشد باکتری ایجاد می‌کند.
۵. دریافت گواهینامه‌های بهداشتی
درست: کافه‌هایی که برای دریافت گواهینامه پاکنماد اقدام می‌کنند، نشان می‌دهند که به سلامت مشتریان اهمیت می‌دهند و تحت نظارت‌های بهداشتی هستند. این موضوع اعتماد مشتریان را بالا می‌برد و مزیت رقابتی ایجاد می‌کند.
۱. استفاده از یخ آلوده
غلط: بسیاری از کافه‌ها یخ را از منابع غیرمطمئن تهیه می‌کنند یا یخ‌سازها را به‌طور منظم تمیز نمی‌کنند. یخ آلوده می‌تواند حامل میکروب‌ها و فلزات سنگین باشد.
۲. بی‌توجهی به تاریخ انقضا
غلط: استفاده از شیر یا خامه نزدیک به تاریخ انقضا یا حتی گذشته از آن، یک اشتباه رایج است که می‌تواند مشتری را دچار مسمومیت کند.
۳. استفاده از دستکش به‌جای شست‌وشوی دست
غلط: برخی کارکنان تصور می‌کنند که پوشیدن دستکش کافی است، در حالی که دستکش‌های آلوده نیز می‌توانند به همان اندازه خطرناک باشند. اصل صحیح، شست‌وشوی مداوم دست‌هاست.
۴. تزئین غیر بهداشتی خوراکی‌ها
غلط: استفاده از وسایل غیربهداشتی یا دست بدون دستکش تمیز برای تزئین کیک یا دسر، یکی از اشتباهات پرخطر در کافه‌هاست.
۵. نادیده گرفتن تهویه و نظافت محیط
غلط: وجود بوی نامطبوع، گردوغبار یا تهویه نامناسب نه تنها تجربه مشتری را خراب می‌کند بلکه محیطی برای رشد باکتری‌ها فراهم می‌آورد.
مدیران کافه باید بدانند که رعایت اصول بهداشتی یک انتخاب نیست، بلکه یک ضرورت است. از جمله وظایف آن‌ها:
مشتریان نیز نقش مهمی دارند. آن‌ها باید:
در کشورهای پیشرفته، رعایت اصولی مانند استاندارد SFBB الزامی است و کافه‌ها بدون گذراندن دوره‌های بهداشت مواد غذایی اجازه فعالیت ندارند.
مورد
درست
غلط
شست‌وشوی دست‌ها
مداوم با آب و صابون
استفاده صرف از دستکش
مواد اولیه
تازه و دارای پاکنماد
تاریخ گذشته و مشکوک
تجهیزات
تمیز و ضدعفونی شده
پر از باقی‌مانده قهوه و شیر
یخ
تهیه‌شده از منابع سالم
یخ آلوده و غیرمجاز
اطلاع‌رسانی به مشتری
شفاف و استاندارد
پنهان‌کاری در مورد ترکیبات
کافه‌ها فضایی هستند که مردم برای لذت بردن از نوشیدنی و خوراکی به آن‌ها مراجعه می‌کنند، نه برای قرار گرفتن در معرض خطر آلودگی‌های غذایی. رعایت اصول بهداشتی، آموزش کارکنان بر اساس استاندارد SFBB و دریافت گواهینامه پاکنماد نه‌تنها یک الزام قانونی بلکه یک سرمایه‌گذاری بلندمدت برای جلب اعتماد مشتری است.
اگر می‌خواهیم فرهنگ کافه‌نشینی در ایران پایدار و سالم بماند، باید بهداشت را جدی بگیریم و درست و غلط‌های بهداشتی در کافه‌ها را بشناسیم و اصلاح کنیم.
